De buurman die nooit pianoles gaf

Het herfstachtige lenteweer doet me denken aan de tijd dat ik dak- en thuisloze jongeren behandelde.

Het waait hard en miezert een beetje, maar toch gaan we naar buiten toe. Tegenover elkaar zitten en een gesprek voeren lukt je niet dus gaan we lopen, iedere week opnieuw. Ik laat jou de route kiezen want je kent de stad inmiddels op je duimpje. Als je iedere dag op zoek moet naar een plek om te kunnen slapen gaat dat natuurlijk rap. Soms lukt het om bij kennissen op de bank te bivakkeren, maar veel vaker is er alleen de straat.

Als we voor de zevende opeenvolgende week op jouw vaste bankje in het park zijn beland, vertel je me over de buurman. Een aardige vent van begin veertig bij wie je altijd terechtkon als tienjarig jochie. In een paarse trommel bewaarde hij de lekkerste koekjes. Je kwam er graag. Niet alleen vanwege de koekjes, maar vooral omdat hij een piano had. Van jongs af aan koesterde jij een grote droom: muziek leren maken. ‘Probeer maar’, moedigde de buurman je aan, ‘je kan het best hoor’.

Toch duurde het een tijdje voordat je op de kruk plaatsnam en je vingers op de toetsen durfde te leggen. Je schrok van de harde valse tonen die je voortbracht. ‘Geeft niks’, zei de buurman, ‘ik zal je wel helpen’. De eenpersoonskruk was eigenlijk te krap, maar buurman vond dat hij best naast je paste.

Je voelde zijn warme adem tegen je rechterwang. Het rook naar tandpasta en tabak. Met stevige grip begeleidde buurman je handen. Eerst naar de witte en toen naar de zwarte toetsen. Daarna legde hij ze tussen zijn benen neer terwijl hij zijn broekrand naar beneden schoof. Je durfde niets te zeggen.

Douchen helpt allang niet meer

Keer op keer ging je terug naar het huis naast het jouwe. Van pianoles kwam nooit meer iets terecht. Wel kreeg je altijd een koekje voordat je vertrok. Je vertelt dat je nog iedere nacht droomt van de paarse trommel en de dichte woonkamerdeur. In de ochtend voel je je vies, maar douchen helpt allang niet meer. Nog nooit heb je dit aan iemand verteld. Misbruik was iets voor kleine kwetsbare meisjes. Bovendien was je toch zelf naar de buurman toegegaan?

Je bent inmiddels een man geworden, groot en sterk, die is gevlucht in het leven van de straat. De plek waar het hard regent en soms ijskoud is, maar waar de gedachte aan de paarse koektrommel misschien langzaam kan vervagen tot niets meer dan een schimmige herinnering. En bovenal: de plek waar nóóit meer een deur achter je gesloten kan worden.