‘Jullie vinden het spannend, hè?’

Annemarie Hoogerwerf (45), neonatologieverpleegkundige in het Albert Schweitzer Ziekenhuis, is betrokken bij een onderzoek van de Vrije Universiteit in Amsterdam: wat is de verbindende rol van de verpleegkundige in de gesprekken met ouders van opgenomen baby’s?

Hoe is dit onderzoek tot stand gekomen?

“Tijdens een nachtdienst was er een kindje dat erg onrustig in de couveuse lag en een hoge hartslag had. Ik beschreef op LinkedIn dat ik haar bij me nam in een buidelstoel en dat ze binnen een halve minuut tot rust kwam. Haar hartslag zakte en ze viel in slaap.

"Tot mijn verbazing ging het bericht viraal: al op de eerste dag kreeg het 50.000 views en uiteindelijk is het 2,3 miljoen keer bekeken. Naar aanleiding hiervan nam een wetenschapper van de VU contact met me op: zij wilde onderzoek doen naar de rol van de verpleegkundige in de communicatie met ouders en dacht dat ik daarin een rol zou kunnen vervullen.”

Wat houdt het onderzoek in?

“De onderzoekers hebben op onze afdeling twintig gesprekken opgenomen tussen verpleegkundigen en ouders. Een eerdere studie wees namelijk uit dat de opnamegesprekken veel beter verliepen als er een verpleegkundige bij was. Wij weten dat ouders een emotionele periode doormaken als hun baby op onze afdeling ligt. Weg is de roze wolk: ze hebben zoveel zorgen en vragen. Juist als verpleegkundige kun je dan een groot verschil maken.

"De onderzoekers kijken nu bij ons op de afdeling hoe verpleegkundigen die verbindende rol vervullen. Kleine dingen zijn belangrijk. Het gaat niet alleen om het doorvragen naar hun gevoelens en het tijd nemen voor uitleg. Geef eens thee in een glas in plaats van in een papieren bekertje. Pak even een kruk tijdens een gesprek met de ouders, zodat je op dezelfde hoogte zit als zij. Sla een arm om iemand die verdrietig is. Daarbij gaat het om het aanspreken en inzetten van je eigen empathie. In het najaar hopen we met workshops te beginnen in ons ziekenhuis, waarin we inzicht geven in hoe je dat kunt doen.”

Heb je alvast een paar tips voor andere verpleegkundigen?

“Ik had een ontslaggesprek met de ouders van een premature tweeling met sondevoeding. Ze wierpen het ene na het andere praktische probleem op. Op een gegeven moment zei ik: ‘Jullie vinden het spannend, hè?’ Dat gaf de ouders de ruimte om het échte probleem aan te kaarten: ze hadden het nodig om gesteund, gezien en gehoord te worden. ‘Ik weet zeker dat jullie dit kunnen’, zei ik. ‘En als jullie nog wat meer tijd nodig hebben, dan kunnen we dat regelen.’ Zo geef je de ouders de regie. En het gevoel: ik kan dit, ze geloven in mij. Dat is onbetaalbaar.”

Bron: V&VN Magazine 2-2023 | Tekst: Aliëtte Jonkers | Beeld: Roos Koole