‘Keuze arts schuurt soms met ervaring van verpleegkundige’

Is deze levensverlengende behandeling echt de juiste keuze voor mijn patiënt? Veel verpleegkundigen lopen tegen deze vraag aan. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van Milou Steenbergen, verpleegkundige en verplegingswetenschapper (UMC Utrecht). “Waar artsen soms willen doorbehandelen, ervaren verpleegkundigen dat dit mogelijk niet de beste zorg is voor de patiënt. Dat wringt”, zegt ze in V&VN Magazine.

Waar gaat het onderzoek precies over?

“Mijn collega Susanne Arends en ik hebben 23 verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten geïnterviewd in verschillende ziekenhuizen. We bespraken casussen met hen en daaruit bleek dat veel verpleegkundigen zich bij levensverlengende behandelingen machteloos en gefrustreerd voelen. Vooral als zij zich niet gehoord voelen in het besluitvormingsproces, geconfronteerd worden met negatieve uitkomsten van de behandeling, hun eigen morele waarden niet terugzagen in de keuze, of als artsen onrealistische verwachtingen creëren bij de patiënt. Denk bijvoorbeeld aan sondevoeding blijven geven in de terminale fase of een operatie gericht op levensverlenging.”

Waarom is het belangrijk voor verpleegkundigen?

“Verpleegkundigen kennen de patiënt op een andere manier dan de arts. Ze hebben een goed beeld van hoe de patiënt in elkaar zit: misschien vindt die kwaliteit van leven belangrijker dan levensverlenging. Vaak voelen ze zich niet betrokken bij de keuze voor een behandeling en weten ze niet waarom een arts tot een bepaalde keuze is gekomen. Dat schuurt bij veel verpleegkundigen, want zij zijn uiteindelijk vaak wél degenen die de levensverlengende behandeling moeten uitvoeren.”

Tot slot, wat zijn je aanbevelingen?

“Verpleegkundigen willen meer betrokken worden bij de besluitvorming. Zij vinden het belangrijk om hun ervaringen en inzichten bespreekbaar te kunnen maken. Ik zou hen willen aanmoedigen om het gesprek aan te gaan. Juist verpleegkundigen kunnen patiënten goed ondersteunen in keuzes rondom het levenseinde. Gebruik die kennis en ervaring om het gesprek met je collega’s aan te gaan. Vertel hun wat een medische behandeling betekent voor de patiënt en wat die keuze met jezelf doet.”

Bron: V&VN Magazine: Ervaring | Tekst: Aliëtte Jonkers | Beeld: Vincent Boon Photography